Ritme van de moderne  stad in Nederland
moderne prentkunst van Hilly van Eerten: digitale collage in kleur-druk print 

door Jan Homacher

Het is me een genoegen om over de digitale collage kunst van Hilly van Eerten te denken en te schrijven. Met name omdat het leven van de mensen in de vernieuwende stads-centrums van Rotterdam, Den Haag en Amsterdam zo duidelijk in haar digitale prentkunst aanwezig is geworden, de laatste tijd. Ze is zo een reporter in beeld van het leven in de Nederlandse grote stad aan het worden - met als beeldtaal digitale collage in kleur.


Ik houd erg van de grote stad met al zijn diverse visuele talen. Ik ben zelf gaandeweg een echt stads-dier geworden als bewoner van Amsterdam. Ik geniet er enorm van om zelf aan het centrum van de oude stad te wonen, met uitzicht op het moderne Amsterdam dat groeit aan het Oosterdok en langs het IJ. 

De alsmaar actieve druk-machine van Hilly van Eerten draait op de vele fragmenten uit haar vele foto's over het leven in de moderne stad. Dat levert de beeldtaal aan voor al haar nieuwe collage kunst. In haar groeiende foto-archief bevindt zich een langdurige neerslag van het leven en van moderne architectuur design van de grote steden van Nederland. 

Het is met name vanuit haar vele kijken en foto's maken in de stad dat er later – in en door de collage van de gekozen foto-beelden – een andere, gemixte werkelijkheid ontstaat. Ze destilleert die nieuwe werkelijkheid uit haar genomen foto's. Zo laat ze een nieuwe prentkunst van de stad ontstaan, door het leggen en verweven van allerlei relaties. U ziet overlappingen en verschuivingen en raakpunten tussen de stukken foto die ze gebruikt in haar digitale collage in kleur-druk. De prentkunst van de stad is een oude traditie die bijvoorbeeld Jacob Maris al toepaste in zijn vele Nederlandse stads-gezichten.  

Zo biedt Hilly van Eerten ons moderne manieren van kijken aan die zij ontvangt van de stad waarin ze rondzwerft en kijkt. Ik moet bij haar collage druk ook vaak aan Breitner denken die hetzelfde deed toen hij de nieuwe stads-uitbreidingen en vele bouwputten circa 1900 in Amsterdam fotografeerde. Dat doet Hilly van Eerten ook, maar stad en wereld zijn inmiddels sterk veranderd. De natte, spiegelende straten van het oude Damrak waren een geliefd onderwerp voor Breitner en Isaac Israels, onder gaslantaarnlicht. Het zijn nu bewasemde dubbelglas-ramen van bijvoorbeeld de trein of metro die de winkelramen doen weerspiegelen in allerlei vervormde reflecties. Of de de moderne reflecterende glaswanden in de nieuwe architectuur design, die de hele dag door van alles doen reflecteren. Het ligt voor iedereen die in de stad loopt voor onze ogen uitgespreid. Maar Hilly van Eerten kijkt er thuis nog eens lang naar, en intensief.


Ook zij is dus allereerst een kijkster en toeschouwer van het moderne gezicht van de Nederlandse grote stad. Daarmee wordt zij als digitale collage kunstenaar een visuele reporter van onze eigen moderne tijd. Zij vindt haar materiaal met name in allerlei nieuwbouw-situaties, stations-aanleg en recente architectuur, met name in de grote steden Amsterdam, Rotterdam en Den Haag. Deze drie steden moderniseren hevig, met name in en aan het centrum. Zij leert laat haar ogen leren van deze dagelijkse spiegels en visuele hectiek om ons heen. Pas nadat ze de impressies zelf heeft ondergaan kan ze haar eigen digitale beeld gaan maken in verschillende lagen, waar de moderne architectuur design altijd één laang in vormt.
Door haar gefotografeerde beelden te couperen en te versnijden, te vervlechten en te combineren, te mixen en tegen elkaar in te zetten. Daar ligt het kenmerkende van haar collage in kleur druk: in de montage & démontage, de collage en de dé-collage van haar overstelpende hoeveelheid foto-materiaal van de moderne stad. 


Haar grafische verbeeldingen van de Nederlandse stad met haar moderne architectuur bieden ons als kijker allerlei verschillende manieren van kijken aan. Het is een kijken dat we onbewust zelf al dagelijks toepassen, maar nauwelijks bewust weten te ervaren. Zoals Hilly van Eerten kijkt, zo hebben we eigenlijk nog nooit door de stad rond gekeken - met die bijbehorende stormen van vluchtige moderne beelden die in onze ogen willen komen. Er is werkelijk een radicaal nieuw element van kijken in haar kunst van digitale kleur druk. Haar kunst laat ons de moderne tijd met al zijn gelaagdheden, reflecties, doorkijken en transparanties op een bewuste wijze zien. Zij leert haar visuele ‘streken’ van de dagelijkse realiteit om haar heen, van het leven in de straten van de moderne en oude stad.

J. Homacher